Category: Hywel
#100 Y Ganfed Gerdd
Heddiw’n grwn croniclwn ni’r
Hysterics i greu stori.
I bedwar ban o’n hannedd
Drwy’r byd heb symud o’n sedd.
Ar dramp aed i droedio’r we
A’r hewl ar goll yn rhywle.
Diolch gan lu’r canu caeth
I’n holl noddwyr llenyddiaeth!
Wedi ei chyd-gyfansoddi gan feirdd Her 100 Cerdd
#97 Wythnos y Glas i fyfyrwyr newydd
(i Greta)
Yn iaith wâr y ddarlith ddwys – ym Medi
Heb amodau ‘cytbwys’,
Heno cewch dorri eich cwys
yn barêd dros baradwys.
#94 Rough Guide i Sir y Fflint
Shotton a Garden City – Eryrys
a gororau Cymru,
Maes Brychdyn a Sychdyn sy’,
A Nannerch o ran hynny.
#93 Hyddgen
Pan fo’r fawnog dan glogyn
A’r cymylau’n garpiau gwyn,
A lonydd dros Bumlumon
Yn barhad o’r nentydd, bron,
I droedio draw drwy y drain,
Yno daw catrawd Owain
At yr Hyddgen sy’n denu
beirdd y wlad mewn dillad du.
#84 Diymadferth
Heno mae’r delweddau’n pallu dod.
Yr awydd yn arafu,
Geiriau’n glynu yn ei gilydd
Ac yn gwrthod gadael fynd,
Nid blinder,
Mae coffi’n cadw hwnnw wrth y drws.
Yn y cefndir y mae’r bwletinau byw,
straeon yn ailadrodd bob rhyw awr,
rhyfelgwn eto’n dadle ar y sgrin,
hanes yn datguddio cythreuliaid,
a’r tu allan, nawr ac yn y man
mae seirennau’n sgrialu drwy’r pentre,
chwilolau hofrenyddion dros yr afon,
braw y nos yn bolltio’r drws
a dagrau pedwar ban yn gwlychu’r lôn.
Heno, mae’r delweddau’n pallu dod.
#78 Bwyty Dan i Sang
Ar yr hwyrol heolydd, – dewisaf
Yn Llandysul beunydd
fwyd hynod, per ddiodydd –
Yn Dan i Sang, dyna sydd!
#71 Rhwydi
Beth ddaliwyd gan y rhwydi
fel y nos a daflon ni
ar y dŵr i ddrysu’r don
a’i hidlo yn afradlon?
A godwyd un pysgodyn
O’u cysgod i gychod gwyn?
Neu ai gwymon aflonydd?
Gwallt tywyll y cewyll cudd.
Yno, fe’n daliwyd ninnau
Heb weld mor wag ydi’r Bae,
Dan awyr lwyd a rhwydi
Ein hoes diedifar ni.
#68 Argyfwng
Pan fo’r don yn teilchioni, yn taro
Ar y tir i’w hollti,
mi wn bod angen meini
cryf a thal i’w hatal hi.
#67 Ail i Glwb Peldroed Lerpwl
(I Mrs Jackson – YNWA)
Paid holi be dwi’n neud, dwi’n gwylio Sky,
Ma kick off Lerpwl-Everton am ddau.
Ti eisie mynd i siopa? Dwi’m yn rhydd.
Mae’r transfer window bwysig mlaen drwy’r dydd.
Gwagio’r bins a golchi’r llestri? Be?
Dwi’n gwylio DVD gols llynedd, ‘ce?
Dwi isie galw’r budgie yn Dalglish,
Oce, wel be am Rush te? Nage? Sheesh!
Os wyt ti’n ail i Lerpwl, cofia hyn,
Roedd Paisley’n ail i Shankly, ‘nghariad gwyn.
#62 Yr Wyl Gynganeddu
#58 Porthorion
Mi fum yn meddwl ganwaith
Wrth gerdded mewn i’r Gen,
Ysgwn i be ddigwyddai
Pe bawn i off fy mhen
Yn ceisio cerdded allan
A chyfraith Hywel Dda,
Neu Lyfr Du Caerfyrddin,
Neu gopi o Which Car?
A fyddai’r porthor hynaws
Fel brawd o’r CIA
Yn neidio’n wyllt o’i guddfan,
Ac yna’n gweiddi ‘Hei!’
Neu a fyddai’n codi
Ei lygaid craff o’r llawr
A ‘nghyfarch i yn addfwyn
‘Nos da. Pob hwyl ‘ti nawr.
@LlenCymru Cawn gerdd am borthorion @LLGCymru os gwelwch yn dda? @eurig @HywelGriffiths #her100cerdd - edrychwn ymlaen i'w darllen!
—
Llyfrgell Gen Cymru (@LLGCymru) October 04, 2012
#52 ‘If there is hope…it lies in coffee’
#51 Canol oed nid canol y ffordd
(I ddathlu penblwydd Gareth Lewis, sy’n 40 heddiw)
Cei brynu’r Porsche a’r Harley,
A’ r Les Paul, sgleiniog, crand,
Er nad oes gen ti drwydded,
Ac er nad wyt mewn band.
Cei chwarae’r heavy metal,
Pen-doncio’n wyllt fel gordd,
Oherwydd bo ti (jyst) yn ganol oed,
Ac nid yn ganol y ffordd.
#45 Gwalia Deserta 2012
Beth ddwed y clychau heddi?
Oes rhai yn canu, dwed?
Tawelodd rheiny hefyd,
Gwacaodd seti cred.
Ac nid yw Dai yn poeni
Bellach bod rhaid i’w grwt
Weld Uffern o dan ddaear,
Mae’n Uffern ar y clwt.
Mae’r plant yn adrodd straeon
Am smack a speed a blow,
Am nad oes dim byd gwell i’w wneud
Bellach ar Collier’s Row.
Os geilw’r undeb streicie,
Mond dyrned ddaw o’r gwaith,
Dyw’r aelod lleol ddim yn dod
I ddangos ochr chwaith.
Ond diawl, mae’r pwll ‘di glasu,
Yr afon eto’n lân,
A rhai yn dechrau siarad
Am newid, fel o’r bla’n.
@LlenCymru ymateb i cerdd Idris Davies Gwalia Deserta #her100cerdd
—
Newport Poet (@newportpoet) October 01, 2012
#42 Amserlen Radio Cymru
Caf Iola yn y bore,
A Nia yn y pnawn,
Ac ar ôl swper Lisa G,
Fy ffiol i sydd lawn.
#39 Teulu
Gwgai cypyrddau’r gegin, ar agor,
A rhegi’n ddilychwin
Uwchlaw darnau’r gwydrau gwin.
Y teledu’n ddiluniau, a’i eira’n
Araf oeri’r muriau,
Eu hoeri nhw ers oriau.
Mae’r marmor yn teimlo’r taw, a dweud mawr
Dad a mam yn ddistaw,
Drysau’n glep dros sŵn y glaw.
#38 Gwrach Cors Fochno
Mae gwrach yng Nghors Fochno
A brwyn yn ei gwallt,
Mawn o dan ei hewinedd
A’i hanadl yn hallt.
Pan ddaw’r niwl fewn o’r môr
Mae hi’n codi’i phen,
Ac er gwaetha’r gwynegon
Yn ei choesau pren
Mae hi’n gadael ei chartre
Yn y siglen ddofn
A chrwydro’r pentrefi
Er mwyn codi ofn.
Peidiwch chi meiddio agor
Y llenni, da chi,
Rhag ofon y gwelwch
Ei llygaid gwyrdd hi.
#26 Y Wawr, 04.10.12
Weithiau, mi glywn aderyn
yn siglo’r goeden.
Dro arall, swn y ceir yn amlhau.
Ond heddiw gwyddwn,
heb gyffro o gwsg
bod y bryn yn borffor,
bod waliau’r tŷ yn gwelwi,
a bod y golau’ dringo’r llethrau,
wedi dilyn o’r gororau
lwybr duwies y dŵr,
nes sbecian uwch ei tharddle
dros Bumlumon
er mwyn gweld y môr,
ac y byddai’n gwagswmera
ar ei waered
drwy gydol y dydd.
#25 Y Ganolfan
O gorau’r Urdd i Figaro, – daw’r byd
Draw i’r Bae a dawnsio,
Y mae’r un Gymru yno
Yn tynnu tant dan un to.
#24 Easy Jet
(cais gan Elfed Dafis, yn benodol am ‘y rhuthro ofnadwy wrth i bobl fynd i mewn i awyren y cwmni a dewis sedd eu hunain’)
Ar EasyJet, byth eto – yr af i
i Sir Fon na Rio,
Ar daith i Cannes neu Bordeaux – mi gerddaf,
Yn ddianaf ‘rwyf am gyrraedd yno!
#23
Byddar yw’r ddaear ddiwyd
I’r waedd a rown ar ei hyd.
#22
Cysur eglur mewn gwagle.
Dyna yw Duw, onid e?
#3 Un Genedl?
Dwed, ble mae’r One Nation, Ed?
Yn Dover? Glasgow? Dyfed?
#2 DIY
Gwn wrth droi dalen wen fy nhŷ – na wn
Hen hanes y teulu,
Ond mi glywaf wrth grafu,
Haen o baent yn dweud y bu.