Yng nghesel y Preseli – yn y mawn
Ac mewn yn y trefi,
Yn eich iaith a welwch chi
Ŵyl wahanol eleni?

Ar ras i Bant-glas mae’r glêr – fel erioed,
Fel rhyw haid am swper,
Ond yntau’r mab o Aber
A’i fawl o hyd yn aflêr.

Mae’r ŵyr yn hwyr â’i eiriau – fel erioed,
Yn flêr iawn ei odlau,
Ond mae’n ffaith – am unwaith mae
Ei dôn yn un â’i dannau!

Torrwch i Jac y gacen – a chanwch
I Iona yn llawen,
Mae pawb yma gyda gwên
A’u nai yn llawn o awen!

Jac a Iona’n y canol – a’r teulu’n
Reit dalog yn canmol,
Dewch, dawnsiwch heno bobol
Dan wers y dyn ar y stôl.

Ddeugain mlynedd i heddiw – fe’u hunwyd
A’u cyfannu’n unlliw,
Ymwroli’n amryliw,
I’r ffrind a’r hoff heno’n driw.

Boed hapusrwydd a llwyddiant – ichi’ch dau,
Ewch o’ch dydd i’ch haeddiant,
A rhoi yma’n llawn rhamant
Un cwrs at yr hanner cant!

Er oered, hired yr ha’ – yn Nefyn,
Yn Nheifi, mi wela’
O bell fod pethau’n gwella
Am fod Erin Medi ‘ma.

Ebe Sobin, ‘ma’r ogia go iawn
Yn cael mwy o hwyl yn y pnawn,’
Ar ôl imi wrando
Drwy’r dydd ar y radio
Dwi’n sicir ei fod o yn iawn!

Erw Gerrig, Tregeiriog – a bro’r Waun,
Pen-y-bryn, Pontfadog,
O dai’r Glyn i dir y Glog –
Rwy’n caru Dyffryn Ceiriog!

Pwy sy’n gwenu’n ddrygionus,
Yn rhyw hoff o Meic a Rhys
A Brit? Pwy sy’n gampwraig bro
Ar rysêt y risotto?

Pwy’r ferch fach â’r gath fach, fân
Â’i swêd a’i sanau sidan?
Pwy’r ferch wen ar dad heno
Sy’n chwarae triciau bob tro?

I Leusa, hi yw’r dlysaf –
Siŵr iawn, hi yw Seren Haf!

(ar gais Heledd ac Aled Morgan)

Roedd Wiliam yn dipyn o gybydd,
Ni phrynai’r stwff drud ac, o’r herwydd,
Un dydd ar y pan
Aeth ei fys e reit lan
Drwy’r papur i fan digywilydd.

Heno, dewch am drafodaeth – gynnes iawn,
Gwên a sŵn cymdogaeth,
A mwynhau holl gwmnïaeth
Soffa hir iawn a sgwrs ffraeth.

(ar gais Dic Evans)

Ewch, da chi, i Wembley wyn – prynwch focs
Yn Ibrox arobryn,
Cae Ras a’r aceri hyn –
Pa hud fel Ca’ Siop wedyn?

Yn y fan mae Barca’n bod – Iniesta
Ar lan Ystwyth hynod,
Xavi a Dani sy’n dod
A Messi yn ymosod.

Eilunod ar y linell – yn y gôl
Arwyr gwych, ac ambell
Un o bwys na bu ei well
I Drawscoed ar yr asgell.

Ond o nawr nes daw’n hwyrnos – ar y lôn,
Ar y lein bob wythnos,
Yn y ddaear yn aros
Bydd Peter Bonner, y bos.

O Bahrain i bier Rhyl,
O Brasil i Abersoch,
Heb os, nid âi neb sy’n dallt
I liwio gwallt Iolo Goch!

(ar gais y Coleg Cymraeg Cenedlaethol)

Ddarlithwyr! Nac anghofiwch chi
Eich bod, un tro, o’n hochor ni,
Cyn clod a mawl a pharch a bri,
Yn un o’r haid
O bobol iau a dalodd ffi
Am ddysg, o raid.

Boed hynny’n gysur mawr i ddyn,
Na fedrwn ni, er cynddrwg llun
Sy arnom, fod lot gwaeth na’r un
Sy ger ein bron,
Sy’n gorfod aros bellach ar ddihun
Drwy’r ddarlith gron.

Nid cystal â Nigella,
Nid cynddrwg â’r boi nesa’,
Mewn llawer llan a llawer llys
Mae Eirlys yn enigma!

(ar gais Siân Harris)

Athrawon ar eu cythlwng
A’r pennaeth fawr ddim gwell,
Yr hen lanhawr hynaws
Yn crio yn ei gell,
Daeth llythyr trwm, trwm iawn o’r Sir –
‘Bydd Arolygwyr draw cyn hir.’

Mae’r plant yn rhyw synhwyro
Bod rhywbeth ddim yn iawn,
Athrawon cynorthwyol
Yn sibrwd drwy’r prynhawn –
‘Mae’r Arolygwyr ar eu ffordd …
Mae’r Arolygwyr ar eu ffordd!’

O fore gwyn hyd hwyr y nos
Mae’r ysgol ar ddihun,
Y gŵr a’r plant yn mopio’r llawr
A’r ci yn paentio llun,
Ond bydd hi’n ysgol wych pan ddaw
Yr Arolygwyr ‘ma am naw.

I ni’r criw, rhowch chi heddiw hyn – o barch,
Fe ddaw’r byd i’n canlyn,
Ein gwlad sy’n ddiogel wedyn
O wisgo’i hiaith mewn crys gwyn.

(ar gais Nia Donnelly)

Bethan, er bod byw weithiau’n anodd, wir,
O ddod drwy’r arddegau
Fe fyddi’n bendifaddau
 dim i’w wneud ond mwynhau!

Llowcia di’r cyri, y tsili a’r tsips,
Rho naid lan yn uchel a pinsha dy nips,
Neidia ar gefn quadbike ac yna i’r twb,
Un twym, twym iawn (a chofia gael scrwb),
Ac os nad yw’r babi dal ddim am ddod mas,
Mae rhyw’n lot o help, a hynny ar ras!

(ar gais Golwg)

Ai Dave ai Ed a fu, wir,
Wrth ei waith areithio hir
Yn creu pont i uno’n tir?

Un genedl, un ddisgynneb,
Un hen wên, un wlanen wleb,
Un dyn o wellt nad yw’n neb.

Callia Hywel! Daw’r felan – ar bob un
Gŵr byw a’th wêl, ‘ychan,
Carai amal roi cryman
Ar dy gotee di, neu dân.

Gwaeddai ‘hi, Dr. Hywel’ – lawer un
A welai’r hen gawdel,
Tafla’r ffwr i’r bin sbwriel
A’i losgi’n gols – gwyn y gwêl!

Â’r Tanerdy’n ail-lunio
Ambell stafell, nid oes do
Dros y beirdd yn y dre, sbo.

Ac fe fu’r Tanerdy’n hir
Yn llety hardd, yn well tir
Na llawer gwter, ‘na’r gwir.

Bu’n Ddinefwr i’w twrw,
Yn Gaer â’i llond o gwrw,
Yn Ddin Eidyn iddyn nhw.

Ble’n awr heb le’n awr y blŵs?
Ble’n awr heblaw hen warws?
Ddoe heb ddrat, heddiw heb ddrws.

Rhowch dŷ o’r gwter, werin,
I gynnau tân i gan tin
Ysgol Farddol Caerfyrddin!

‘Gall, fe all’, nid ‘efallai’,
Nid ‘pam?’ wael iawn, ond ‘pam lai?’

(i bapur newydd Cymraeg gan fyfyrwyr Prifysgol Aberystwyth)

Mor hawdd yng Nghymru heddi – troi at air
Y Times, Guardian, Indy …
Diolch fod rhai heb dewi
 chalon i’n herio ni.

(ar gais Julia Davage)

Ffenest sgwâr y pedwar paen – pinc-felyn,
Pwnc i fawl, gwenithfaen,
Byrbryd hud fel tywodfaen,
Be’ well na’r dafell ar daen?

(ar gais Shân Morgan)

Smwclaw, oes, ym mae Kowloon – un gawod
Dros Skye a Manhattwn,
Glaw mân ym mhob lle’n Annwn –
Ond yma’n saff daw monsŵn!